Cháu tôi ‘đánh vật’ với bài tập về nhà mỗi ngày

Gia đình tôi hiện nay đang có một cháu học lớp 5 bán trú. Có nghĩa là mỗi ngày cháu phải học liên tục ở trường cả hai buổi: sáng và chiều (chỉ trừ thứ bảy, nhủ nhật). Ngày nào cháu tôi được giao nhiều tờ bài tập về nhà môn Toán hoặc Tiếng Việt. Đến tối, cháu lại phải cặm cụi làm các bài tập tới tận đêm khuya mới được đi ngủ, không còn thời gian vui chơi, giải trí.

Có một buổi chiều, tôi đến trường đón cháu. Tôi tranh thủ hỏi dò các cháu học sinh lớp 3, 4, tất cả đều nói có các tờ bài tập về nhà hàng ngày. Tìm gặp Ban giám hiệu nhà trường để hỏi rõ nguyên nhân sao học bán trú cả ngày ở trường mà vẫn phải làm bài tập về nhà? Các cô giáo giải thích rằng: “Tuy các giáo viên giao các tờ bài tập về nhà mỗi ngày cho học sinh, song không bắt buộc các con phải làm”.

Trong khi đó, theo tôi được biết, Bộ Giáo dục và Đào tạo từng đề nghị các trường không giao bài tập về nhà, nhất là đối với học sinh bậc tiểu học. Vì thế, không thể có chuyện giao bài tập về nhà theo kiểu “nước đôi” như trên. Học sinh nào thích thì làm bài, không thích thì thôi, vậy có nghĩa lý gì?

Tất nhiên, học sinh từ bậc tiểu học cũng bắt đầu cần được rèn luyện tư duy thông minh, sáng tạo. Đơn cử một phép tính cộng rất đơn giản, nhưng lại dài dằng dặc “1 + 2 + 3 + … + 98 + 99 + 100”. Nếu học sinh nào cần cù thuần túy, máy móc, sẽ phải làm bài tính cộng này theo trình tự, lần lượt mới ra đáp số. Song, có học sinh thông minh sẽ phát hiện ra một quy luật thật thú vị rằng “1 + 100 = 101”; “2 + 99 = 101”; “3 + 98 = 101”. Tất cả có 50 cặp tính cộng đều ra cùng kết quả 101. Như vậy, có thể giải bằng công thức rút gọn “50 x 101 = 5.050”, đó chính là đáp số của phép tính cộng dài dằng dặc nêu trên.

Tuy nhiên, tôi cho rằng việc rèn luyện tư duy thông minh, sáng tạo đối với học sinh bậc tiểu học nên được tiến hành ngay tại trường, mà không cần thiết phải ra bài tập về nhà. Đặc biệt, các thầy cô giáo rất cần dạy cho học sinh từ bậc tiểu học biết cách “đơn giản hóa những kiến thức phức tạp”. Và tuyệt đối đừng phức tạp hóa những kiến thức đơn giản đối với học sinh.

Một vấn đề các học sinh tiểu học bị nhồi nhét là tình trạng quá tải khi sĩ số các lớp học công lập đều quá đông. Không hiếm trường hợp ba học sinh phải ngồi chung một bàn, làm ảnh hưởng đến khả năng tiếp thu kiến thức của các con. Thế mới có “dư luận vui” trong người dân, ví các học sinh (công lập) bậc tiểu học đang bị nhồi nhét kép như “bình phương” cả về kiến thức và chỗ ngồi học.

Tình trạng nhồi nhét chỗ ngồi khó có thể khắc phục được ngay một sớm một chiều, vì ngân sách đầu tư của các trường tiểu học công lập của chúng ta còn nhiều bất cập. Riêng việc nhồi nhét kiến thức, chúng ta hoàn toàn có thể chấm dứt được ngay nếu như các lãnh đạo nhà trường quan tâm, chỉ đạo các thầy cô giáo thực hiện triệt để, không giao bài tập về nhà cho học sinh. Qua đó, góp phần nâng cao sự phát triển cả về thể chất và tinh thần của lứa tuổi học trò.

Nguyễn Thành Lập

>> Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.