Bốn năm đầu tư chứng khoán chưa gỡ nổi vốn

Tôi đã có khoảng thời gian gần bốn năm bước chân vào thị trường chứng khoán, chưa kể số giờ tìm hiểu và học đầu tư. Tôi rất ngạc nhiên khi thời gian gần đây, nhiều người đổ xô vào chơi cổ phiếu, thậm chí mạnh miệng tuyên bố số lãi 10-20% tháng. Chẳng lẽ chứng khoán dễ chơi dễ trúng như vậy? Câu trả lời theo tôi là “không”, bởi đến giờ, sau quãng thời gian đầu tư không hề ít của mình, tôi vẫn chưa gỡ nổi số vốn bỏ ra, chứ chưa nói đến lãi này kia.

Phần lớn, những người chơi thắng đậm dịp này là chơi lướt sóng, mua vào ở nửa đầu năm 2020 và bán ra chốt lời vào dịp cuối năm, khi thị trường tăng mạnh. Rất nhiều bạn bè, đồng nghiệp, người thân của tôi, khi thấy chứng khoán tăng vọt vào cuối năm ngoái, cũng lập tức bỏ tiền mua theo với tư tưởng “cứ chơi là thắng”, ôm tham vọng lãi 20%, mà chẳng biết gì nhiều về lĩnh vực này. Thực sự, họ cũng đã có những chiến thắng đầu tay và ngày càng vô tư vung tiền, dấn sâu vào cuộc chơi này.

Thế nhưng, câu chuyện đã rất khác kể từ sau Tết Nguyên Đán. Cuộc chơi chứng khoán giờ đã không còn là sân chơi dành cho những “tay mơ”. Phần lớn những người tôi quen mới đầu tư chứng khoán từ cuối năm ngoái, đến nay đều đã bỏ cuộc. Có người may mắn hòa vốn, phần đông còn lại đều lỗ ít nhiều, tùy vào số tiền mà họ bỏ ra. Không còn vẻ tự tin, hào sảng như cách đây vài tháng khi cổ phiếu đạt đỉnh, giờ anh bạn đồng nghiệp của tôi cứ nghe nói đến chứng khoán là sợ “xanh mặt”. Anh lỗ 20 triệu (bằng đúng số tiền thưởng Tết vừa rồi). Tôi chỉ cười và nói: “Nếu dễ ăn như vậy, chắc ai cũng thành đại gia chứng khoán cả rồi”.

>> Ảo mộng lời 10 % một tháng khi mới chơi chứng khoán

Đầu tư chứng khoán mà chỉ chạy theo đám đông, không có hiểu biết chuyên môn, thì chẳng khác nào đánh bạc. Tất nhiên, bạn cũng không đến mức mất trắng toàn bộ số tiền đầu tư như cờ bạc mà cũng loanh quanh 30-60% giá trị cổ phiếu khi thị trường “sập”. Nhưng cũng chính vì niềm tin ấy mà không ít người xuống tiền nhanh, đầu tư vội, để rồi mất kiểm soát và “sập hố”. Khi bạn vào từ đỉnh, mất thanh khoản thì chuyện giá cổ phiếu lao dốc là điều khó tránh khỏi.

Đương nhiên, nếu bạn không phải vay margin, thì hoàn toàn có thể chờ đợi. Đôi khi, vài tháng đến một năm sau, giá trị cổ phiếu của bạn có thể hồi lại, thậm chí có lãi. Vậy nên mới nói chứng khoán nên đầu từ dài hạn để đảm bảo an toàn. Còn nếu “lướt sóng”, bạn sẽ phải chấp nhận rủi ro khi bắt đáy. Nhiều người có thể chốt lời được 20% tháng này, nhưng nếu bạn theo dõi họ thêm một thời gian nữa, có thể bạn sẽ thấy người đó chuyển lãi thành lỗ.

Nói tóm lại, nếu kỳ vọng có lời 20% một năm thì hoàn toàn khả thi, còn đừng mong tính lãi theo tháng. Nếu bạn là nhà đầu tư dài hạn, đạt được 20-30% năm thôi cũng đã là thành công rồi. Lời khuyên của tôi dành cho những người thực sự nghiêm túc với lĩnh đầu tư chứng khoán là bạn phải học, cập nhật kiến thức liên tục, tích lũy thật nhiều kinh nghiệm về kinh tế vĩ mô, tài chính, tiền tệ, phân tích cơ bản, quản trị rủi ro, phân bổ danh mục đầu tư…

Và quan trọng nhất, hãy đặt mục tiêu và tính lợi nhuận theo năm, đừng mong chờ vào con số lời 20% mỗi tháng.

Ai cũng muốn thành công nhanh, nhưng khi đã bước chân vào thị trường chứng khoán, hãy luôn xác định cho mình một tâm thế “mất nhiều hơn được”, sẵn sàng chấp nhận thua lỗ để trả “học phí” vào nghề. Sẽ chẳng có công thức thành công nào cho tất cả, bởi thế cũng đừng mơ mộng thấy người ta thắng đậm là mình cũng có thể lãi to.

Minh Hoàng

>> Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.