Chống ngập bằng giải pháp ‘thuận thiên’

Hiện nay, các đô thị tại Việt Nam đang gặp một vấn đề lớn trong việc xử lý thoát nước mưa. Các nhà thiết kế đô thị của chúng ta đã và đang tìm cách cưỡng bức thiên nhiên bằng cách lát kín các đô thị, không cho nước mưa thấm xuống đất một cách tự nhiên, mà gom hết lại vào hệ thống cống ngầm. Trong khi đó, hệ thống cống ngầm này quá nhỏ, gây áp lực rất lớn lên hệ thống thoát nước trong khi nước mưa không hề cần phải qua xử lý.

Cách tốt nhất là để nước mưa thấm tự nhiên. Nếu có thể cho nước mưa thấm tự nhiên trong đô thị, chúng ta sẽ có thể giải quyết được hai vấn đề cùng một lúc: ngập nước khi mưa lớn và cạn kiệt nước ngầm dẫn đến đô thị bị lún đều hàng năm.

Theo một báo cáo mới của Viện McKinsey Global, nguy cơ ngập lụt tại TP HCM có thể tăng gấp 10 lần cho đến năm 2050, nếu các hoạt động kinh tế và xây dựng cơ sở hạ tầng diễn ra quá mức. Nếu không nỗ lực ngăn chặn tác động của việc mực nước biển tăng cao do biến đổi khí hậu, đồng thời cải thiện quy hoạch đô thị, TP HCM sẽ thiệt hại hàng tỷ USD mỗi năm cùng nhiều sự kiện thời tiết bất thường có thể ảnh hưởng đến một khu vực rộng lớn.

>> Thu phí nước thải có chống được ngập TP HCM?

Ở nhiều nước phát triển, họ có những quy định rất ngặt nghèo về câu chuyện xử lý nước mưa. Ngay trong diện tích sân nhà dân, nếu chủ nhà nào lát kín sân bằng xi măng, bê tông, dẫn đến toàn bộ lượng nước mưa chảy vào hệ thống cống ngầm thì người ấy sẽ phải đóng một khoản thuế nước thải khổng lồ.

Do đó, tôi đề xuất chúng ta thí điểm một giải pháp đơn giản và rẻ tiền hơn để xử lý vấn đề ngập nước như sau: ở mép đường, ngay sát vỉa hè, nơi vốn là rãnh gom nước mưa, chúng ta cho khoan các lỗ (ví dụ đường kính 10-15 cm) xuống lớp đất phía dưới để cho nước mưa ngấm một cách tự nhiên.

Điều này đương nhiên sẽ cần phải qua thử nghiệm để xác định mật độ và kích thước lỗ tối ưu cho việc thoát nước. Về lâu dài, cần phải đưa thêm vào luật điều khoản bắt buộc tất cả các công trình trong đô thị phải đảm bảo việc tự ngấm nước mưa trong khuôn viên của mình. Làm được như vậy, tôi tin các thành phố sẽ không còn phải chịu cảnh cứ mưa là ngập như hiện nay.

Bửu Trần

>> Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.