‘Facebook biết mọi nhu cầu riêng tư của tôi’

Theo một báo cáo phân tích thống kê tiết lộ dữ liệu, mà các ứng dụng phổ biến đang thu thập vào năm 2021, Facebook đứng đầu danh sách khi thu thập dữ liệu tới 79,49%, xếp thứ hai là Instagram 69,23% từ người dùng, tiếp theo lần lượt là Tinder (61,54%), Grindr (58,97%), Uber (56,41%) và TikTok (46,15%). Facebook theo dõi diện mạo cá nhân, nhận dạng giọng nói, nhận dạng môi trường và danh bạ của người dùng. Tất cả những dữ liệu này giúp công ty xác định mọi người và các thuộc tính chính của họ để giúp họ đăng nhập vào thiết bị.

Còn theo lập luận của Apple: “Facebook và các công ty tương tự có cách tiếp cận khác nhau về quảng cáo hướng đối tượng. Họ không chỉ phân nhóm người dùng, mà còn sử dụng dữ liệu chi tiết về hoạt động duyệt web trực tuyến để nhắm mục tiêu quảng cáo“. Những dữ liệu này không chỉ được sử dụng cho mục đích ban đầu, Facebook cần nhiều dữ liệu để hiển thị quảng cáo tốt hơn. Nhờ vậy, Facebook đã thu về trung bình khoảng 16,6 tỷ USD doanh thu quảng cáo mỗi năm.

Rất nhiều nghi vấn được đưa ra xung quanh hành động thu thập dữ liệu cá nhân này của Facebook. Phải chăng người dùng đang bị mạng xã hội này lợi dụng cho mục đích thương mại?

>> Facebook chỉ là một cái chợ

Về cơ bản, việc cài ứng dụng Facebook vào thiết bị di động sẽ giúp sử dụng tiện lợi hơn mở bằng trình duyệt web. Đổi lại, bạn sẽ bị ứng dụng Facebook thu thập nhiều dữ liệu hơn. Phần lớn người dùng sẽ đồng ý cấp quyền cho Facebook truy cập danh bạ để nhận được gợi ý kết bạn và mở rộng mối quan hệ trên mạng xã hội này. Tuy nhiên, ít ai nhận ra rằng ứng dụng Facebook còn làm nhiều điều hơn thế. Cụ thể, trên nền tảng Android, có một số thông tin cho biết Facebook có quyền truy xuất và lưu giữ dữ liệu lịch sử cuộc gọi của người dùng, bao gồm tất cả các cuộc gọi trong một khoảng thời gian kéo dài nhiều năm.

Thậm chí, ứng dụng Facebook còn xem lén dữ liệu SMS để thu thập mọi tin nhắn gửi và nhận, hay như thông tin gần nhất là Facebook còn cho phép bên thứ ba nghe những đoạn voice chat của người dùng. Một điều khá đáng lưu ý, các danh bạ điện thoại, lịch sử cuộc gọi, tin nhắn SMS, nội dung chat… đều hoàn toàn không được đề cập đến trong danh sách các loại dữ liệu Facebook thu thập.

>> Vợ tôi đăng mọi thứ lên Facebook

Học theo mô hình kiếm tiền thông qua quảng cáo hướng đối tượng từ Google, Facebook đã thu được đến 98% thu nhập từ việc kinh doanh quảng cáo. Facebook lưu giữ một bản đối chiếu mọi lượt “thích” và “không thích” của bạn, dựa trên hoạt động trong quá khứ của bạn. Facebook còn thu thập các dữ liệu khác của bạn, bao gồm các dữ liệu nhân khẩu học như tuổi, giới tính, và các chủ đề thảo luận nhằm tìm ra các quảng cáo liên quan đến bạn – Facebook gọi đây là “Ad preferences”. Họ cũng nhắm mục tiêu vào các quảng cáo mà bạn từng xem trước đây, cùng các bài đăng của bạn, những bài của người khác mà bạn từng bấm “thích”.

Từ cuối năm 2018 đến nay, Facebook đã liên tiếp dính đến rất nhiều vụ liên quan đến dữ liệu cá nhân của người dùng. Từ việc 87 triệu tài khoản bị Facebook chia sẻ cho bên thứ ba, đến việc lỗ hổng bảo mật ảnh hưởng đến khoảng 50 triệu người dùng. Gần đây nhất, cựu quản lý Facebook còn tố cáo mạng xã hội lớn nhất thế giới luôn chọn cách tối đa hóa lợi nhuận và kiểm soát lỏng lẻo các thông tin sai lệch. Đây được coi là sự kiện chấn động khiến Facebook ngày càng đánh mất niềm tin với người dùng.

Lê Phạm tổng hợp

>> Bạn có từng gặp rắc rối bị Facebook thu thập dữ liệu cá nhân? Gửi bài tại đây. Bài viếtkhông nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net.