‘Facebook chẳng khác gì chợ mua bán’

Gần đây, dư luận đang ‘dậy sóng’ xung quanh câu chuyện Facebook – một mạng xã hội lớn thu thập dữ liệu, phân tích hành vi người dùng. Tôi xin chia sẻ một số quan điểm cá nhân về vấn đề này:

Là những người sử dụng mạng xã hội lâu năm, chắc hẳn ai cũng đều cảm nhận được rằng, mạng xã hội đang tự chuyển đổi dần sang hình thức trở thành nơi người ta sử dụng cho mục đích mua bán hàng hóa và xây dựng hình ảnh cá nhân hoặc thương hiệu là chính.

Lên mạng xã hội bây giờ, tôi thấy khắp nơi ngập tràn các quảng cáo, bán hàng, nơi mà bạn có thể thỏa thích mua sắm dựa trên sự tin tưởng. Nếu vậy nó có khác gì các sàn thương mại điện tử hiện nay, vì các sàn cũng thu thập và phân tích hành vi người dùng với mục đích đưa người mua và người bán tiếp cận nhau nhanh chóng và dễ dàng hơn. Dần dần, người dùng mạng xã hội không vì mục đích thương mại sẽ không còn thấy đây là một nơi để chia sẻ thông tin cuộc sống cá nhân của mình cho bạn bè nữa vì thông tin bán hàng đang chiếm sóng quá lớn trên nền tảng này.

Nếu mạng xã hội cam kết theo dõi hành vi người dùng và thu thập dữ liệu cá nhân chỉ cho mục đích thương mại, hướng tới người mua và người bán, mà không dùng cho mục đích chính trị hay kích động thì nó mới có thể phần nào được chấp nhận và tiếp tục tồn tại được, và hiển nhiên là tồn tại dưới hình thức là nơi chỉ để “mua và bán”.

>> Vợ tôi đăng mọi thứ lên Facebook

Không thể phủ nhận rằng mạng xã hội đang mang lại nguồn thu nhập tốt và ổn định cho rất nhiều người nhờ vào việc mua bán, nếu nó sụp đổ sẽ gây ra thiệt hại đáng kể cho một bộ phận nền kinh tế. Nhưng liệu các nhà sáng lập có chấp nhận thay đổi để tạo ra lợi ích tích cực cho xã hội hay tiếp tục tập trung vào việc khai thác phân tích hành vi người dùng để “gây nghiện” và phục vụ cho lợi ích kinh tế của chính họ?

Sau tất cả, hình thái của một mạng xã hội đúng nghĩa có mục đích ban đầu là để mọi người tương tác và quan tâm cuộc sống của nhau, làm cho xã hội gắn kết hơn, là nơi các cộng đồng có thể tiếp cận đến những sự hỗ trợ và chia sẻ cần thiết.

Tôi mong sau này chúng ta sẽ có một mạng xã hội như vậy, nơi người dùng sẽ không được phép đăng bài viết cho mục đích thương mại hay chính trị, không có quảng cáo. Người dùng trên mạng xã hội này sẽ trả phí sử dụng chỉ tương đương với phí đi xe buýt để duy trì hoạt động. Tất cả các thành phần xã hội từ người già đến trẻ nhỏ đều có thể tiếp cận an toàn với mạng xã hội mà không lo bị chi phối hoặc bị “gây nghiện”.

Richard Le

>> Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net.Gửi bài tại đây.