Ngộ nhận ‘trường thành nhờ đòn roi’

Tôi chưa có con, nhưng dành nhiều thời gian để dạy các cháu của mình. Cháu tôi đứa nào cũng nghe lời mà không cần phải dùng vũ lực, bạo lực. Điều tôi nói là dựa trên logic và trải nghiệm thực tế. Tôi không ép các cháu mình phải răm rắp nghe theo những gì tôi nói. Tôi chỉ gợi ra những khả năng, hậu quả, và chỉ ra những sai lầm nào đó đã bị trừng phạt trong quá khứ… Tôi nói có lý lẽ rõ ràng nên các cháu đều nghe.

Tất nhiên, đó là cách áp dụng với những đứa trẻ có vốn từ vựng phong phú từ nhỏ, có thể hiểu được những thứ bạn nói (do tôi đã nhận ra tầm quan trọng của việc phát triển từ vững, vốn từ từ nhỏ nên các cháu đã được huấn luyện để hiểu những gì cần hiểu). Trong khi đó, bố mẹ chúng lại dạy con bằng roi vọt và kết quả là chúng không nghe lời bằng cách dạy của tôi.

Kỷ luật cho trẻ ở đây có thể đưa ra một số biện pháp như tự vấn, ngồi một mình, chơi một mình hoặc phải làm một số công việc nào đó, hoặc tự động xin lỗi, cúi người tạ lỗi với nạn nhân, viết cam kết, viết bài thu hoạch nhận thức, giúp đỡ người khác…

>> Thế hệ ‘thương cho roi cho vọt’

Nhiều người thế hệ trước cứ nghĩ họ trưởng thành và thành đạt nhờ “roi vọt”, thực ra là ai cũng có xu hướng tự ngộ nhân, hoặc tự cho mình là “hơn người, xuất sắc” để chỉ nhìn vào thành công của mình để chứ ít ai để ý những thiếu sót, những mặt tối của bản thân. Nên nếu dùng ánh mắt của chính mình, thế hệ mình để phán xét thế hệ khác thì người ta có xu hướng tôn vinh mình, dìm thế hệ trẻ (quy tắc tư duy bảo thủ, không muốn thay đổi, muốn lặp lại sự ổn định bấy lâu – còn gọi là quy tắc bảo toàn).

Nếu dùng ánh mắt thế hệ trẻ nhìn nhận, bạn sẽ thấy có nhiều vấn đề. Rõ nhất là những người trưởng thành nhờ roi vọt thường sẽ có xu hướng dùng bạo lực để giải quyết vấn đề. Thực tế, vấn đề vẫn còn ở đó, chỉ là người ta không quan tâm và để mặc, bỏ rơi đứa trẻ, chỉ là nó phải học cách sợ để không được dùng vấn đề đó làm phiền cha mẹ, thầy cô… Vô tình, họ không cho vấn đề được nảy sinh mà “tàn sát” ngay từ khi mới là mầm mống.

Ta biết rằng, khi có mâu thuẫn, vấn đề phát sinh thì cần phải có phương pháp giải quyết, như vậy mới thúc đẩy xã hội tiến bộ. Những người không bị roi vọt, nhưng vẫn tuân theo các quy tắc kỷ luật lành mạnh, sẽ giải quyết vấn đề, biết lắng nghe, tôn trọng người khác, đối phương (dù là trẻ em, học sinh), biết giao tiếp với người khác hiệu quả.

Lực Tuệ

>> Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.